ALAÇATI YEL DEĞİRMENLERİ
Alaçatı Yel Değirmenleri
1850-1920 yılları arası inşa edildiği tahmin edilen değirmenler , rüzgar alan tepelerde inşa edilmişlerdir. Silindirik gövdeli, dairesel forma sahip, yığma taş duvarlı yapılar iki veya üç katlı olarak tasarlanmışlardır. Üst katta mekanizma, orta ve alt kısım depolama ve karşılama olarak kullanılmıştır. Yapıda kullanılan bölgesel taşın yumuşak olduğu için kolayca biçimlendirilebildiği , yıllar içinde sertleştiği zaman dayanıklı ve gözenekli yapısı sayesinde ses ve ısı izolasyonu sağladığı bilinmektedir. Çatılar genelde külah tarzındadır. Yapıya giriş tek kapıdan sağlanır, üst katlara ulaşım taş malzemeli bir merdivenle çıkılır.
Alaçatı Belediyesi tarafından İzmir İl Özel İdaresinden alınan ödenek desteğiyle 2011 yılında başlatılan restorasyon çalışmaları 2013 yılının Mayıs ayında tamamlanmıştır. Restorasyon çalışmaları kapsamında 4 adet yel değirmenin de temizlik, güçlendirme ve onarım çalışmaları yapılmıştır. Özellikle parselin girişindeki 1. Değirmen orijinal işletme prensiplerine uygun olarak her türlü iç mekanizmasıyla birlikte restore edilmiştir. Değirmenin üst kasnağı rüzgar etkisi ile dönerek içteki çark mekanizmasını harekete geçirmektedir. Böylece diğer aksamlarında hareketiyle değirmen taşlarında buğday öğütülebilmektedir. Diğer 3 değirmen ise sosyal etkinlik alanı olarak dizayn edilmiştir. Çalışmalarda değirmen konusunda uzman kadrolardan destek alınmıştır. Yapılar ve parsel sosyal etkinlik merkezi olarak hizmet vermektedir.